Od 1 stycznia 2025 r., na skutek wejścia w życie unijnej dyrektywy, w całej Polsce obowiązywać będą nowe wytyczne odnośnie selektywnego zbierania odzieży i tekstyliów. Odpadów tych nie będzie można już umieszczać w czarnym pojemniku na odpady zmieszane (resztkowe), będą one za to przyjmowane w Punktach Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK i MPSZOK).

Jak dziś postępujemy z niechcianą odzieżą?
W tej chwili w Polsce odzież i tekstylia, co do zasady, nie były objęte systemem selektywnej zbiórki odpadów. Ubrania, koce, torebki, firanki czy buty wrzucano najczęściej do czarnego pojemnika, czyli traktowano jako odpad zmieszany. Ponadto wszelkiego rodzaju fundacje czy organizacje pozarządowe typu „Caritas” przyjmowały niepotrzebną odzież, koce, ręczniki. PCK natomiast prowadziło zbiórkę w specjalnych, oznaczonych pojemnikach. Część zebranych w ten sposób rzeczy dostawało „drugie życie”, część wykorzystywana była do produkcji tzw. czyściwa.

Co zmusza nas do zmian? 
W związku z rosnącą ilością odpadów tekstylnych i ich negatywnego oddziaływania na środowisko Unia Europejska zatwierdziła dyrektywę, w myśl której wszystkie Państwa członkowskie obowiązane są od 1 stycznia 2025 r. do prowadzenia selektywnej zbiórki wyrobów tekstylnych. Okazuje się bowiem, iż kupujemy co roku średnio 26 kg i usuwamy około 11 kg tekstyliów. Recyklingowi poddaje się tylko 1 proc. niechcianej odzieży, reszta jest spalana bądź składowana. Warto podkreślić również, iż produkcja tekstyliów jest bardzo kosztownym procesem, wymaga bowiem zużycia dużej ilości wody, a także gruntów pod uprawę bawełny czy innych włókien. Produkcja jednej koszulki pochłania 2700 litrów wody słodkiej, czyli tyle, ile średnio wystarcza jednej osobie na 2,5 roku. Nie bez znaczenia jest również fakt uwalniania mikroplastiku z włókien wykonanych z poliestru.

Czego dotyczy powyższa zmiana? 
Pod pojęciem odpadu typu odzież i tekstylia rozumiemy: 
• ubrania – odzież codzienna, sportowa, bielizna
• tkaniny domowe – pościele, ręczniki, obrusy, firany, zasłony, koce
• akcesoria tekstylne – szaliki, czapki, rękawiczki, torby tekstylne
• obuwie

Jak minimalizować ilość odpadów tekstylnych? 
Istnieje kilka sposobów na to, by zmniejszyć ilość wytwarzanych odpadów tekstylnych. Nasze propozycje są następujące: 
•    kupuj odpowiedzialnie – czyli tylko to, co naprawdę potrzebujesz,
•    nieużywane, ale dobre rzeczy przekaż potrzebującym, znajomym, rodzinie, możesz też je sprzedać lub wymienić,
•    naprawiaj, przerabiaj i dbaj o odzież, obuwie by służyły Ci jak najdłużej.

Co w takim razie możemy zrobić z odpadami tekstylnymi i odzieżą od 1 stycznia? 
Ze swej strony rekomendujemy następujące rozwiązania: 
•    wrzuć niechciane tekstylia do pojemników ustawionych na terenie gminy służących do zbiórki odzieży na cele charytatywne,
•    oddaj do fundacji,
•    oddaj nieużywane rzeczy do punktów recyklingowych w sieciówkach, niektóre firmowe sklepy prowadzą takie akcje,
•    wywieź do Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK) oraz w jego mobilnego odpowiednika (MPSZOK) właściwego ze względu na adres zamieszkania. 

Kary
Na koniec warto zaznaczyć, iż za brak przestrzegania obowiązku selektywnej zbiórki odzieży i tekstyliów grozi podwyższona opłata za gospodarowanie odpadami stanowiąca dwukrotność podstawowej stawki. Przypomnijmy, że od 1 stycznia opłata za gospodarowanie odpadami wynosić będzie 38 zł od mieszkańca, a w przypadku naruszenia segregacji będzie to kwota 76 zł od osoby.